تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم یکی از مهمترین و کاربردیترین تسهیلات مالیاتی است که سازمان امور مالیاتی کشور برای صاحبان مشاغل کوچک و متوسط در نظر گرفته است. این تبصره با هدف کاهش بار اداری، سادهسازی فرایند پرداخت مالیات و تشویق به تمکین مالیاتی، به مؤدیان واجد شرایط اجازه میدهد به جای تسلیم اظهارنامه مالیاتی کامل و نگهداری دفاتر و اسناد، مالیات مقطوع پرداخت کنند.
چه کسانی میتوانند از تبصره ماده 100 استفاده کنند؟
مشمولین این تبصره، صاحبان مشاغلی هستند که مجموع فروش کالا و خدمات سالانه آنها از سقف تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی تجاوز نکند. این سقف هر ساله توسط سازمان مالیاتی و بر اساس معافیت ماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم (معمولاً 150 برابر این مبلغ) تعیین میشود. به عنوان مثال، برای عملکرد سال 1402 (که اظهارنامه آن در سال 1403 ارائه میشود)، سقف فروش 216 میلیارد ریال (21 میلیارد و 600 میلیون تومان) تعیین شده بود. لازم به ذکر است که این سقف برای سال 1404 نیز ممکن است تغییر کند و پیشنهاد افزایش آن به 150 برابر معافیت ماده 84 مطرح شده است.
شرایط اصلی برای استفاده از تبصره ماده 100 عبارتند از:
- مجموع فروش سالانه: سقف فروش کالا و خدمات مؤدی در سال مالیاتی گذشته، کمتر از میزان اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی باشد.
- عدم بدهی مالیاتی: مؤدی نباید بدهی مالیاتی از سالهای قبل داشته باشد.
- عدم فعالیت خارج از شمول: فعالیت مؤدی باید صرفاً در چارچوب قانون مالیاتهای مستقیم باشد و مشمول مشاغل خاص (مانند شرکتهای مدنی با سقف درآمد بالا یا مشاغلی که مکلف به استفاده از پایانههای فروشگاهی بودهاند و اقدام نکردهاند) نباشد.
- ارائه درخواست به موقع: مؤدی باید درخواست استفاده از این تبصره را در مهلت مقرر (معمولاً تا پایان خرداد ماه سال بعد) ارائه دهد.
مزایای استفاده از تبصره ماده 100 چیست؟
استفاده از تبصره ماده 100 برای صاحبان مشاغل کوچک مزایای قابل توجهی دارد:
- معافیت از ارائه اظهارنامه مالیاتی کامل: این مهمترین مزیت است که باعث صرفهجویی در زمان و هزینه مؤدیان میشود.
- معافیت از نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک مالیاتی: بسیاری از کسبوکارهای کوچک نیازی به نگهداری پیچیده دفاتر قانونی ندارند.
- سادگی و سرعت در پرداخت مالیات: فرایند محاسبه و پرداخت مالیات بسیار سادهتر میشود.
- کاهش بوروکراسی اداری: نیاز به مراجعه حضوری به اداره مالیات و تشریفات زمانبر کاهش مییابد.
- امکان تقسیط مالیات: در صورت عدم توانایی پرداخت یکجا، امکان تقسیط مالیات تعیین شده نیز وجود دارد.
- جلوگیری از اختلافات مالیاتی: با تعیین مالیات مقطوع، احتمال بروز اختلافات بین مؤدی و سازمان امور مالیاتی کمتر میشود.
نحوه محاسبه و پرداخت مالیات مقطوع
مالیات مقطوع بر اساس جداول و ضرایبی که هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی اعلام میشود، محاسبه میگردد. این جداول معمولاً بر پایه نوع فعالیت شغلی و میزان فروش سالیانه تنظیم میشوند. مؤدیان میتوانند با مراجعه به سامانه my.tax.gov.ir، فرم مربوط به تبصره 100 را تکمیل و مالیات مقطوع خود را پرداخت کنند.
کته مهم: عدم پذیرش مالیات مقطوع
در صورتی که مؤدی مبلغ مالیات مقطوع تعیین شده در اجرای تبصره ماده 100 را نپذیرد، مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی کامل خواهد بود و از مزایای این تبصره محروم میشود. همچنین در صورت عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی، مشمول جرایم مربوطه و محرومیت از معافیتها خواهد شد.
جمعبندی
تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم ابزاری کارآمد برای تسهیل امور مالیاتی مشاغل کوچک و متوسط است. با آگاهی از شرایط و مزایای این تبصره، صاحبان کسبوکارها میتوانند با کمترین دغدغه و پیچیدگی، تکالیف مالیاتی خود را انجام داده و از مشوقهای قانونی بهرهمند شوند.