در دنیای امروز که سرعت حرف اول را میزند، پرداختهای نقدی رفتهرفته جای خود را به روشهای نوینتر و سریعتر دادهاند. در این میان، دستگاه پوز (POS) یا همان کارتخوان، به یکی از ابزارهای ضروری برای هر کسب و کاری تبدیل شده است. اما دستگاه پوز دقیقاً چیست، چه کاربردی دارد و چه انواعی از آن در بازار موجود است؟ در این مقاله به بررسی جامع این موضوع خواهیم پرداخت تا شما را با این ابزار مهم آشنا کنیم، همراه با کیهان پوز باشید.
دستگاه پوز چیست؟
دستگاه پوز (Point of Sale) که به آن پایانه فروش یا کارتخوان نیز گفته میشود، یک ابزار الکترونیکی است که امکان دریافت وجه از طریق کارتهای بانکی را برای کسبوکارها فراهم میکند. این دستگاه با اتصال به شبکه بانکی، اطلاعات کارت مشتری را دریافت کرده و پس از تأیید موجودی و رمز عبور، مبلغ مورد نظر را از حساب مشتری به حساب فروشنده واریز میکند. به عبارت سادهتر، دستگاه پوز واسطهای امن و سریع برای انجام تراکنشهای مالی بدون نیاز به پول نقد است.
کاربرد دستگاه پوز در کجاست؟
دستگاه پوز کاربردهای بسیار گستردهای دارد و در هر مکان و موقعیتی که نیاز به پرداخت الکترونیکی وجود داشته باشد، میتوان از آن استفاده کرد. برخی از مهمترین موارد کاربرد دستگاه پوز عبارتند از:
- فروشگاهها و مراکز خرید: از سوپرمارکتها و هایپرمارکتها گرفته تا بوتیکها و فروشگاههای بزرگ لباس، دستگاه پوز ابزاری حیاتی برای تسهیل فرآیند پرداخت و جلوگیری از صفهای طولانی است.
- رستورانها و کافهها: در این مکانها، دستگاه پوز به گارسونها امکان میدهد تا صورتحساب را مستقیماً سر میز مشتری تسویه کنند و تجربه پرداخت را بهبود بخشند.
- مراکز درمانی و مطبها: پزشکان، دندانپزشکان، آزمایشگاهها و داروخانهها از دستگاه پوز برای دریافت هزینه خدمات و دارو استفاده میکنند.
- دفاتر خدماتی: شرکتهای بیمه، دفاتر پیشخوان دولت، آژانسهای مسافرتی و سایر کسبوکارهای خدماتی نیز از دستگاه پوز برای دریافت وجه از مشتریان خود بهره میبرند.
- حمل و نقل: تاکسیها، اتوبوسهای بین شهری و حتی برخی از ناوگانهای حمل و نقل عمومی نیز برای راحتی مشتریان، از دستگاههای پوز سیار استفاده میکنند.
- کسب و کارهای سیار و نمایشگاهها: فروشندگان دورهگرد، غرفهداران نمایشگاهها و کسبوکارهایی که مکان ثابت ندارند، با استفاده از دستگاههای پوز سیار میتوانند به راحتی از مشتریان خود وجه دریافت کنند.
انواع دستگاه پوز
دستگاههای پوز بر اساس نوع اتصال، قابلیتها و کاربری، به انواع مختلفی تقسیم میشوند:
- دستگاه پوز ثابت (Dial-up/Ethernet POS):
- توضیح: این نوع دستگاهها برای کارکرد نیاز به اتصال به خط تلفن (Dial-up) یا کابل شبکه (Ethernet) دارند.
- مزایا: پایداری اتصال بالا، سرعت قابل قبول در تراکنشهای Ethernet.
- معایب: عدم قابلیت جابجایی، محدودیت در مکان استفاده.
- کاربرد: فروشگاههای باجهدار، رستورانها، داروخانهها.
- دستگاه پوز بیسیم (Wireless POS):
- توضیح: این دستگاهها با استفاده از Wi-Fi به اینترنت متصل میشوند.
- مزایا: قابلیت جابجایی در محدوده پوشش Wi-Fi، عدم نیاز به کابلکشی.
- معایب: وابستگی به پوشش Wi-Fi، احتمال قطع و وصل شدن سیگنال.
- کاربرد: رستورانها و کافههای بزرگ، هتلها، فروشگاههایی که نیاز به جابجایی در فضای داخلی دارند.
- دستگاه پوز سیار (GPRS/4G POS):
- توضیح: این دستگاهها از سیمکارت و دیتای موبایل (GPRS/4G) برای اتصال به شبکه بانکی استفاده میکنند.
- مزایا: قابلیت جابجایی در هر مکانی که پوشش شبکه موبایل وجود داشته باشد، ایدهآل برای کسب و کارهای سیار.
- معایب: سرعت تراکنش ممکن است کمی پایینتر از مدلهای ثابت باشد (بسته به کیفیت آنتندهی).
- کاربرد: پیکهای موتوری، تاکسیها، فروشندگان دورهگرد، نمایشگاهها، دستفروشان، درب منزل مشتری.
- کارتخوان موبایلی (mPOS):
- توضیح: این دستگاهها معمولاً کوچکتر هستند و از طریق بلوتوث به گوشی هوشمند یا تبلت متصل میشوند. نرمافزار پرداخت روی گوشی نصب شده و تراکنش از طریق آن مدیریت میشود.
- مزایا: بسیار کوچک و قابل حمل، هزینه اولیه پایین، ایدهآل برای کسب و کارهای کوچک و تازه تأسیس.
- معایب: نیاز به گوشی هوشمند/تبلت، وابستگی به باتری گوشی.
- کاربرد: مشاغل خانگی، فریلنسرها، ویزیتورها، فروشگاههای کوچک با حجم تراکنش پایین.
- پوز اندرویدی (Android POS):
- توضیح: این دستگاهها مانند یک تبلت یا گوشی هوشمند با سیستم عامل اندروید عمل میکنند و علاوه بر قابلیت کارتخوان، میتوانند نرمافزارهای مدیریتی و فروش را نیز اجرا کنند.
- مزایا: قابلیتهای متعدد (چاپ فاکتور، اسکن بارکد، اتصال به نرمافزارهای حسابداری)، کاربرپسند.
- معایب: قیمت بالاتر نسبت به سایر انواع، ممکن است برای کسب و کارهای بسیار کوچک پیچیده باشد.
- کاربرد: فروشگاههای بزرگ، رستورانهای مدرن، کسبوکارهایی که نیاز به مدیریت جامعتر دارند.
رایجترین دستگاههای پوز در ایران
در بازار ایران، شرکتهای خدمات پرداخت متعددی فعال هستند که هر یک انواع مختلفی از دستگاههای پوز را ارائه میدهند. برخی از رایجترین برندها و مدلهای دستگاه پوز در ایران عبارتند از:
- کارتخوانهای Pax (پکس): این برند چینی یکی از محبوبترین و پرکاربردترین برندها در ایران است. مدلهایی مانند Pax S90 (سیار GPRS)، Pax D210 (بیسیم وایفای و GPRS)، و Pax S58 (ثابت) از جمله مدلهای رایج آن هستند که به دلیل کیفیت ساخت بالا و عملکرد قابل اعتماد، مورد توجه قرار گرفتهاند.
- کارتخوانهای Ingenico (اینجنیکو): این برند فرانسوی نیز سهم قابل توجهی از بازار ایران را دارد و به دلیل امنیت بالا و طراحی ارگونومیک شناخته شده است. مدلهایی مانند Ingenico ICT220 (ثابت) و Ingenico IWL220 (سیار) از جمله مدلهای محبوب آن هستند.
- کارتخوانهای Castles (کستلز): این برند تایوانی نیز با ارائه مدلهای متنوع و کارآمد، در ایران جایگاه خود را پیدا کرده است. مدل Castles VEGA 3000 (سیار) یکی از مدلهای شناخته شده آن است.
- کارتخوانهای Morefun (مورفان): این برند نیز از جمله تولیدکنندگان چینی است که مدلهای مقرون به صرفه و کاربردی را به بازار ایران عرضه کرده است.
- کارتخوانهای Newland (نیولند): با مدلهایی مانند Newland N5 (اندرویدی) و Newland ME31 (سیار) در حال گسترش سهم خود در بازار ایران است.
نکات مهم در انتخاب دستگاه پوز
هنگام انتخاب دستگاه پوز مناسب برای کسب و کار خود، به نکات زیر توجه کنید:
- نوع کسب و کار و حجم تراکنش: آیا کسب و کار شما سیار است یا ثابت؟ حجم تراکنشهای شما چقدر است؟
- نیاز به جابجایی: آیا نیاز به دستگاهی دارید که بتوانید آن را جابجا کنید؟
- بودجه: قیمت دستگاههای پوز متفاوت است، بودجه خود را مشخص کنید.
- خدمات پس از فروش و پشتیبانی: از اهمیت پشتیبانی و خدمات پس از فروش غافل نشوید.
- امنیت: اطمینان حاصل کنید که دستگاه از استانداردهای امنیتی لازم برخوردار است.
نتیجهگیری
دستگاه پوز امروزه به ستون فقرات هر کسب و کاری تبدیل شده است که به دنبال تسهیل فرآیند پرداخت و ارائه خدمات بهتر به مشتریان خود است. با شناخت انواع مختلف دستگاههای پوز و در نظر گرفتن نیازهای خاص کسب و کار خود، میتوانید بهترین و مناسبترین انتخاب را داشته باشید و گامی مؤثر در جهت رشد و توسعه کسب و کار خود بردارید.